Een swab?
In je kit zitten twee ‘swabs’. Een swab betekent zoveel als ‘een wattenstaafje waarmee materiaal wordt verzameld voor laboratoriumonderzoek’. Dankzij Isala willen onderzoekers van de Universiteit Antwerpen stalen analyseren die jij thuis zelf afneemt.
Het is wel belangrijk dat de stalen juist worden verzameld, dus laat ons beginnen bij het begin: hoe werkt dat, zo’n swab? En nee, geen zorgen, het is echt niet moeilijk.
De swabs zijn verpakt in steriele, afgesloten plastic zakjes. Open de verpakking pas op het moment dat je de swab wilt afnemen. Bewaar de swabs intussen op een droge plaats bij maximaal 25°C en buiten het zicht en het bereik van kinderen.
Ik neem een swab
Een swab afnemen is eenvoudig, pijnloos en gaat snel. Je kan de swabs best afnemen meteen nadat je deze kit hebt ontvangen. Het maakt niet uit op welk moment in je cyclus je nu bent. Tenzij je vandaag ongesteld bent. Wacht dan heel even tot je regels voorbij zijn en doe het meteen daarna.
Een vaginale swab neem je best ‘s morgens af na je toiletbezoek. Ga alsjeblieft niet eerst in de douche of was je schaamstreek niet. Het is net de bedoeling van Isala om de bacteriën die van nature aanwezig zijn in je vagina te onderzoeken, dus het zou een vertekening van het onderzoek zijn als jij je eerst nog eens extra wast.
- Verwijder juwelen, was je handen met water en zeep en droog ze zorgvuldig af met een schone handdoek.
- De volgorde waarin je de swabs afneemt is heel belangrijk voor het onderzoek. Begin zeker met de (1) blauwe swab en neem meteen daarna de (2) roze swab af.
- Open het zakje van de swab door achteraan aan het lipje te trekken ter hoogte van ‘peel here’. Trek de verpakking slechts voor de helft los.
- Neem nu het flesje uit de verpakking en zet het op een stabiele ondergrond. Zorg dat het niet kan omvallen.
- Draai het dopje van het flesje los, en leg dit naast het flesje.
- Neem nu het wattenstaafje uit de verpakking. Let op, je mag het staafje alleen aanraken boven de rode lijn. Leg het staafje zeker niet neer, want dan zitten er meteen andere stoffen op dan de bacteriën die we nodig hebben.
- Neem een comfortabele houding aan door bijvoorbeeld met één voet op een stoel of het deksel van het toilet te steunen.
- Breng het zachte, witte deel van de swab voorzichtig in, in je vagina (ongeveer drie tot vijf cm diep).
- Draai de swab drie tot vijf keer rond zodat je zeker voldoende ‘microbiologisch materiaal’ kan verzamelen. Let hierbij op dat je nog steeds het stokje niet aanraakt boven het rode lijntje.
- Hou het staafje – nog steeds boven het rode lijntje – vast en stop het wattenstaafje in het flesje.
- Breek het staafje af op het rode lijntje door over de rand van het flesje te duwen. Je mag een beetje kracht zetten, maar wees voorzichtig dat het staafje niet uit het flesje schiet. Hou met je andere hand het flesje goed vast zodat dit niet kan omvallen.
- Draai het dopje vast op het flesje. Het afgebroken staafje klikt automatisch vast. Je mag nu zachtjes twee keer met het buisje schudden.
- Kleef meteen het juiste label op de afgenomen swab en vul de juiste datum aan. Doe dit heel zorgvuldig, het is cruciaal voor het onderzoek dat de swabs het juiste label krijgen.
Label
Datum = de dag waarop je de swab hebt afgenomen
Swab: nr. … = schrijf hier het nummer van je swab
Eerste dag = datum van de eerste dag van je laatste menstruatie
= Had je in de 24 uur voor de staalname geen seksuele betrekkingen? Zet dan een kruis over het hartje. Had je wel seks? Omcirkel het hartje dan. Wees gerust, wij zijn helemaal niet geïnteresseerd in jouw seksleven, maar bij de analyse kan dit wel een heel groot verschil maken.
De swab terugsturen?
Het is belangrijk voor de goede analyse van je stalen dat de onderzoekers ze snel kunnen verwerken en dat je ze op de juiste manier verpakt.
- Kijk nog even zorgvuldig na of je swabs goed gesloten en correct gelabeld zijn.
- Stop de swabs in de absorberende zakjes in je kit.
- Die zakjes moet je daarna in het doorschijnende zakje verpakken en zorgvuldig sluiten. Kleef het zakje dicht.
- Maak je kit helemaal leeg en stop de verpakte swabs in het doosje. Kleef dicht met stevige plakpand.
- Kleef de nieuwe verzendsticker met het adres van Universiteit Antwerpen over de oorspronkelijke sticker met jouw adres.
- Kleef de sticker met de melding ‘Biological Substance Category B’ onderaan op het doosje.
- Lever het doosje in bij je postkantoor. Je hoeft geen postkosten te betalen.
Let op, de swabs worden best in optimale omstandigheden bewaard voordat de onderzoekers ze kunnen analyseren. Daarom vragen we om je kit niet op te sturen op een vrijdag of in het weekend. Dan is de kans immers groot dat ze te lang onderweg zijn en worden blootgesteld aan te hoge temperaturen. Bewaar het afgesloten doosje dan liever even in de koelkast en doe het maandag meteen op de post.
Wat doen wij met je stalen?
De onderzoekers gaan op drie manieren aan de slag met jouw swabs:
1. DNA-onderzoek:
Dankzij hypermoderne onderzoekstechnieken zal het DNA van microben of micro-organismen in de swabs beter onderzocht kunnen worden dan ooit tevoren. Het gaat daarbij helemaal niet over jouw persoonlijke DNA, maar wel over het DNA van de microben zelf om zo te ontdekken welke cruciale rol ze vervullen in onze gezondheid.
2. ‘Kweek’ maken:
Misschien heeft een arts al eerder een bloed- of urinestaal bij je afgenomen toen je ziek was. Dan kreeg je wellicht pas na enkele dagen het resultaat, want ze proberen dan om de slechte bacteriën in je bloed of urine te ‘kweken’ zodat ze die kunnen onderzoeken en je gepast kunnen behandelen. De onderzoekers doen hier eigenlijk hetzelfde. Ze zullen de natuurlijke, gezonde melkzuurbacteriën in je vagina in het laboratorium verder laten groeien. Op die manier hopen ze heel veel te leren over deze gezonde bacteriën om met die kennis op termijn andere vrouwen die klachten ervaren te kunnen helpen.
3. Bio-informatische analyses:
Op basis van de uitgebreide vragenlijst die je in het begin van het DNA-onderzoek invulde, kunnen de onderzoekers nagaan of er een verband is tussen de bacteriën in je swabs en je leefomstandigheden, voeding, algemene gezondheid, … Zo hopen ze op termijn andere vrouwen te helpen met concrete tips om hun gezondheid te verbeteren. Wees gerust, ook het koppelen van de antwoorden in de vragenlijst en de stalen gebeurt volledig gepseudonimiseerd op basis van een unieke code.
Jouw persoonlijke microbioom
Alle stalen krijgen een unieke code zodat de onderzoekers ze gepseudonimiseerd verwerken in het laboratorium. Op het einde van het volledige onderzoek, hopelijk ergens in het voorjaar van 2021, ontvangt elke deelnemer die dat wenst, een overzicht van haar persoonlijk microbioom. Dit is een grafische weergave van alle microben die werden teruggevonden in de swabs van jouw vagina. Let wel, je kan hier geen medische conclusies aan verbinden. Het onderzoek van Isala is fundamenteel onderzoek en geen medisch onderzoek. Deelname aan Isala vervangt dus op geen enkele manier je regelmatige, gynaecologische controle.
De droom van Isala
Uiteraard is Isala in de eerste plaats een wetenschappelijk onderzoeksproject waarmee hopelijk baanbrekende resultaten geboekt zullen worden. Maar daarnaast wil Isala ook het bewustzijn rond het vaginale microbioom vergroten. Want dit speelt waarschijnlijk een cruciale rol in onze gezondheid, dus moeten we er meer over weten en er meer zorg voor dragen.
Isala wil de taboesfeer rond vaginale gezondheid verder doorbreken en het thema bespreekbaar maken, ook binnen de wetenschap. Want het is geen toeval dat het onderzoeksteam van Isala voor het grootste deel uit vrouwelijke topwetenschappers bestaat, die dit onderzoeksthema zo hoog op de agenda hebben gezet.
Om jou te helpen om met je omgeving te praten over vaginale gezondheid kan je in de onderzoekskit nog twee cadeautjes vinden. Gebruik ze en spread the word!
Isala kan dankzij jouw stalen baanbrekend onderzoek doen naar vrouwelijke gezondheid. Wil je ons verder steunen om onze droom waar te maken?
Privacy
Isala heeft het grootste respect voor jouw privacy. Al je informatie wordt vertrouwelijk behandeld conform de Algemene Verordening Gegevensbescherming (ook bekend als GDPR) en de relevante Belgische wetgeving. Deze studie is goedgekeurd door het Centraal Ethisch Comité van het UZA (B300201942076).
Verder krijg je als deelnemer aan dit onderzoek een unieke code die garandeert dat alle stalen gepseudonimiseerd worden onderzocht en geanalyseerd. Voor het bewaren van de stalen – uitsluitend voor eventueel wetenschappelijk vervolgonderzoek – werken we samen met het Universitair Ziekenhuis Antwerpen en de Biobank Antwerpen.
Heb je na het lezen van die informatie nog vragen over privacy? Richt je dan tot de functionaris voor gegevensbescherming van de Universiteit Antwerpen via privacy@uantwerpen.be.
