Een prachtig vitaminejaar door de ogen van een Isala-doctoraatstudente 

Bij de start van een nieuw jaar hoort uiteraard ook een terugblik. Heel wat van mijn doctoraatsdromen kwamen uit en maakten van 2024 een boeiend en leerrijk jaar. Ik mocht als doctoraatstudente mee onze gloednieuwe vitaminestudie VIAB2L opstarten en uitvoeren. En waarom voelde dat zo bijzonder? Wel, al sinds mijn masterthesis staat onze vitamine B2-producerende Isala bacterie centraal in mijn onderzoek en het is dan ook de kers op de taart dat deze superbacterie tijdens mijn doctoraatsonderzoek wordt toegediend aan deelneemsters om de voordelen voor vrouwelijke gezondheid te bestuderen. Onze vitaminestudie werd in 2024 een feit en intussen zit de eerste fase er alweer op. Dagen, weken, maanden vlogen voorbij en ik blik dan ook graag terug op dit prachtige vitaminejaar en vooruit op wat komen zal 🙂 

Als Isala team wilden we graag in detail het effect van vitamine B2 (of riboflavine) op de gezondheid van vrouwen onderzoeken. De ontdekking van onze riboflavine-producerende Limosilactobacillus reuteri AMBV339 bacterie zat er zeker voor iets tussen. Onze VIAB2L studie werd niet veel later geboren en vormt intussen de kern van mijn doctoraatsonderzoek. Het moest en zou een echte interventiestudie worden waarbij deelneemsters gedurende een bepaalde periode capsules innemen met vitamine B2, onze superbacterie, de combinatie van beide of een placebo. En zo geschiedde…  

Het opzetten van zo’n interventiestudie vraagt heel wat denkwerk en verloopt uiteraard via officiële kanalen. Zo ontvingen we in februari 2024 goedkeuring van het ethisch comité waarna we een hele reeks voorbereidingen konden opstarten. De officiële start in het najaar van 2024 stond al snel aangestipt in onze agenda’s. Het werd geen sprint maar een marathon met een duidelijk doel: het ontvangen van de eerste deelneemsters bij ons Isala labo op 9 september. We hadden heel wat werk voor de boeg en samen met het ganse VIAB2L studieteam stak ik dan ook dagelijks met veel plezier de handen uit de mouwen.  

Een korte samenvatting van onze activiteiten is hier zeker op zijn plaats. Eerst dachten we de studie verder uit. Hiervoor baseerden we ons op open onderzoeksvragen, de nood van vrouwen, gebreken in literatuur, enzovoort. Om de effecten van vitamine B2 en vitamine-producerende lactobacillen op vrouwelijke gezondheid te kunnen onderzoeken, moeten we ze in een bepaalde vorm kunnen toedienen. Wij kozen voor capsules. Voordat de productielijn van start ging, hebben we uitvoerig de veiligheid en stabiliteit van de vitamines en gevriesdroogde bacteriën getest. Van zodra we hiervan een goed beeld hadden (na heel wat maanden opvolgen), kwamen honderden capsuledoosjes mooi opgevuld naar ons toe.  

Tegelijkertijd focusten we ons op een ander (onmisbaar!) aspect van onze studie: de zoektocht naar deelneemsters. Eind april lanceerden we een grote rekruteringscampagne voor verschillende Isala dochterstudies. Hoewel we razendsnel een grote groep geïnteresseerde vrouwen enthousiast maakten, stonden we duidelijk voor een aantal uitdagingen. Interesse om deel te nemen is één ding (en super bijzonder!), maar de praktische kant is een ander. Zo ligt ons Isala labo niet voor iedereen binnen handbereik, wat meteen de vijf geplande studiebezoeken moeilijker maakte, en overlapten onze werkuren vaak met deze van geïnteresseerde kandidaten. Ook door andere redenen was een VIAB2L deelname vaak onmogelijk, maar we gaven niet op en zochten enthousiast verder. En ja hoor, alles kwam goed! Het gewenste aantal enthousiaste VIAB2L deelneemsters werd bereikt en we zijn hen eeuwig dankbaar voor hun bijdrage 🙂

In tussentijd bestelden we al het nodige materiaal voor onze studie. De leveranciers wisten ons Isala labo duidelijk te vinden op Campus Groenenborger. We zochten plaats voor tientallen dozen en stockeerden alles netjes in en buiten het labo. Tijdelijk weliswaar want de volgende stap op onze planning was het samenstellen van de staalafname-kits, eentje voor elke deelneemster. Met de hulp van jobstudenten in ons Isala labo rezen al snel heel wat stapels met kits als paddenstoelen uit de grond. En de tijd drong want we waren in blijde verwachting van onze deelneemsters om hun kit te kunnen overhandigen aan het einde van de zomer. Hiervoor organiseerden we een infoavond op de campus. Zo konden ze kennis maken met het VIAB2L studieteam en hoorden ze in geuren en kleuren over onze vitaminestudie. Uiteraard was er ook plaats voor een hapje, drankje en babbeltje 🙂

We zetten de voorbereidingen verder en haalden onze aankleding-skills boven. De weg naar ons Isala labo werd verduidelijkt met pijlen en vlaggen, toiletten werden voorbereid met instructies voor staalafnames, een onthaalreceptie werd ingericht met Isala-roze stoelen, plantjes en een informatiepaneel in de wachtruimte en onze studieruimte werd ingericht met al het nodige materiaal voor de studieverpleegkundige. Daar komt Laurien op het toneel als vertrouwensgezicht voor onze deelneemsters en voor de afname van de bloedstalen en later zou blijken dat zij een geweldige bijdrage leverde voor ons team!  

De eerste mijlpaal was bereikt: alle voorbereidingen waren voltooid! In de ochtend van 9 september stond alles klaar én wij stonden te popelen (met enige spanning en gezonde zenuwen ;-)). Al snel wisten we ook wie te verwachten. Dankzij een online agenda platform (bedankt aan collega Tim!) konden deelneemsters hun vijf opeenvolgende studiebezoeken inplannen. De allereerste dag waren er alvast acht aan de beurt om hun studietraject op te starten. Eindelijk konden we hen met open armen ontvangen 🙂 De eerste stalen werden afgenomen en kwamen in ons labo terecht bij laborante Camille. En er zouden er nog vele volgen! Camille heeft elk staal zien passeren (in totaal meer dan 7500, wow!) en verwerkt. Wat een inzet! Onze grootste en belangrijkste vriezers draaien momenteel op volle toeren om de correcte opslag te garanderen zodat we met deze kostbare stalen verder aan de slag kunnen in de komende maanden.  

Vanaf 9 september kenden we onze dagelijkse to do’s: ontvangst van deelneemsters, staalverwerking en opslag, mailtjes beantwoorden, zoektocht naar deelneemsters verderzetten, vragenlijsten opvolgen, resultaten checken, een luisterend oor zijn, planningsproblemen oplossen, en noem maar op. We hadden onze handen vol en tegelijkertijd hadden we het enorm naar onze zin! Het eerste studietraject werd afgerond op 21 oktober 2024 (weer een mijlpaal!) en het laatste op 20 januari 2025. Niemand ging met lege handen naar huis. Een rijkelijk gevulde goodiebag werd zorgvuldig samengesteld en uitgedeeld aan elke deelneemster. We zeggen nogmaals: duizendmaal dank! 🙂 

En wat kijk ik uit naar de volgende stappen. Nu gaan we verder aan de slag met de stalen die veilig en wel opgeborgen zitten in onze Isala vriezers. Onze deelneemsters zullen nog eventjes in spanning afwachten maar we houden hen uiteraard op de hoogte van de resultaten en hun microbioomprofielen. En ook wij zijn super benieuwd! Stay tuned for more 🙂