Wist je dat huidige probiotica die voor de vagina bestemd zijn vaak helemaal geen bacteriën bevatten die uit de vagina zelf komen? Vreemd toch? Daarom hadden we jullie nodig. Ja, want ons onderzoek stopte niet met het maken van DNA kaarten van jullie vaginaal microbioom uit de blauwe swabs. We willen ook echt werken aan nieuwe ‘levende’ geneesmiddelen met goede vaginale lactobacillen, om vrouwen te kunnen helpen die er wat minder of minder van de goeie hebben. Daarom vroegen we jullie ook om de roze swabs op te sturen.
Ja hoor, het onderzoeksteam van Isala stond niet stil. Naast het bepalen van de compositie van jullie vaginaal microbioom uit de blauwe swabs werden ook de roze swabs verder onderzocht! Met deze roze swabs konden we vaginale micro-organismen levend houden tijdens het transport om ze dan in de grote Isala diepvries op -80°C te bewaren. Waarom zijn we hierin geïnteresseerd, vraag je je waarschijnlijk af? Wel, naast het bepalen van de compositie van het vaginaal microbioom in België, is het verkrijgen van goede bacteriën of nieuwe potentiële probiotica of levende geneesmiddelen ook een grote tak van het Isala project!
| Wat is probiotica nu weer? Levende micro-organismen die een gezondheid bevorderend effect hebben indien ze toegediend worden in een hoog genoeg concentratie. Ze zijn dus niet enkel voor de darmen bestemd! |
Er is namelijk een reden waarom we voor zo’n nieuwe probiotica best beginnen van bacteriën uit de vagina zelf: deze micro-organismen kunnen het beste leven in de vagina. Ze gebruiken voedingsstoffen uit vaginaal vocht en produceren in ruil veel andere – hopelijk nuttige – stofjes, beetje zoals wij zweet of speeksel maken. Ze hechten zich soms zelfs aan de wand van de vagina! Dit klinkt allemaal complexer dan het is, maar elk micro-organisme in onze vagina wil graag groeien. Om te kunnen groeien, hebben ze net zoals mensen voedsel nodig. De geproduceerde stofjes kunnen wij of andere micro-organismen ook gebruiken en hopen we dat ze vooral stofjes maken die goed zijn voor onze vagina. Weet je nog dat we jullie al eerder vertelden dat bijvoorbeeld melkzuur zo’n heel interessant stofje is gemaakt door vaginale lactobacillen?
Zo! Daarom is het hebben van vaginale micro-organismen zeer interessant, deze kunnen namelijk als probiotica ingezet worden en ons zo helpen in het bestrijden van vaginale infecties of irritaties en zelfs helpen in het tot een goed einde brengen van zwangerschappen. Zo’n weg naar levende geneesmiddelen is jammer genoeg wel een lange weg met veel klinische studies. En ook een complexe zoektocht naar de beste productvorm, want hoe hou je die lactobacillen levend en actief tot je ze in de vagina kan brengen?
| Wat is groeimedium nu eigenlijk? Dit bevat alle bestanddelen dat micro-organismen nodig hebben om te kunnen groeien, net zoals wij moeten eten om te overleven. Dit verschilt van micro-organisme tot micro-organisme en het is daarom zeer belangrijk om het juiste medium te gebruiken. Voor veel micro-organismen hebben we zelfs nog niet het ideale dieet gevonden en deze kunnen we dus gewoonweg nog niet opgroeien in een labo. Ook voor de vaginale lactobacillen zijn we nog volop op zoek naar hun ideale dieet. |
Maar alles begint dus met de kweek van zoveel mogelijk vaginale lactobacillen zodat we echt de allerbeste kunnen uitzoeken. Nu hoe gaat dit nu zoal in zijn gang? Na het stockeren van de roze swabs, hebben we alvast een eerste selectie gemaakt van swabs op basis van de vragenlijst. Zo selecteerden we de swabs van vrouwen met een ‘zo gezond mogelijke vagina’: ze mochten op moment van de staalname geen last hebben van vaginale infecties of kwaaltjes, maar ook geen antibiotica of probiotica genomen hebben, niet roken…. Waarom vraag je? Als deze vrouwen zonder interventie gezond zijn en geen vaginale irritaties hebben, zullen ze wel fantastisch goede bacteriën hebben toch? Zo groeiden wij de bacteriën van deze swabs op speciale groeimedia. In ons labo zijn we vooral geïnteresseerd in de lactobacillen omdat ze heel veel voorkomen in de vagina (ook bij Isala) en de goede eigenschappen hebben (zie onze Isala resultaten pagina). Dit betekent natuurlijk niet dat er geen andere goede bacteriën voorkomen in de vagina! Zoals bijvoorbeeld Bifidobacterium, wat voornamelijk in de darmen voorkomt, maar die we ook bij veel Isala vrouwen terugvonden en die belangrijk is voor de darmpjes van baby’s.
Na absoluut titanen werk, waar ik zo trots tijdens mijn eigen masterthesis aan kon bijdragen, hebben we nu al zo’n 450 Isala lactobacillen in onze diepvries zitten. Deze werden verder onderzocht op hun goede eigenschappen: we zoeken o.a. naar die bacteriën die de meest krachtige natuurlijke antibiotica of antivirale stofjes maken en die het best ontstekingen kunnen verhinderen.
Maar wie weet, mogelijks is er binnen enkele jaren een Isala probioticum op de markt! Hoe cool zou dat zijn 😊
Wie ben ik?
Mijn naam is Leonore Vander Donck en ik ben een van de ‘Women in science’ van het Isala team! In juni 2021 ben ik afgestudeerd als bio-ingenieur na mijn masterthesis te hebben afgelegd als deel van het Isala project. In november behaalde ik een beurs van het FWO (Fonds
Wetenschappelijk Onderzoek), waardoor ik nu als een doctoraatstudente verder meewerk aan een vervolg op Isala.
(hierover horen jullie later zeker meer 😉)