Had jij ooit een miskraam?

Omdat er niet vaak over gesproken wordt, zou je bijna denken dat het maar zelden voorkomt maar niets is minder waar. Heel wat zwangerschappen gaan helaas verloren; een erg pijnlijk en vaak ook eenzaam moment voor ouders die ermee te maken krijgen. Maar je bent niet alleen en soms kan er samen over praten de pijn een beetje verzachten.

Uit data van onze Isala deelneemsters blijkt ook dat bijna 17% een miskraam had bij de eerste zwangerschap, 15% bij de tweede zwangerschap, 19% bij de derde zwangerschap en bijna 27% bij de vierde zwangerschap.

Dit klopt met de data uit de literatuur: van alle ‘vastgestelde’ zwangerschappen loopt gemiddeld 10-15% uit op een miskraam. De leeftijd van de moeder is de belangrijkste risicofactor: de kans op een miskraam is circa 10% voor vrouwen tussen 20 en 42 jaar, maar meer dan 50% voor vrouwen van 42 jaar (Wikipedia). Naar schatting krijgt een kwart van alle vrouwen er ooit één. Als je een miskraam hebt gehad, ben je dus echt niet alleen. Ook ik had bij mijn derde zwangerschap, toen we al twee gezonde kinderen hadden, een miskraam. Dit werd bij de eerste echo op 9 weken ontdekt: het vruchtje was wel groot genoeg, maar het hartje klopte niet. Omdat het vruchtje niet spontaan afkwam en we bijna op vakantie gingen en ik niet plots in het buitenland geconfronteerd wilde worden met de soms hevige bloedingen die gepaard gaan bij een miskraam, koos ik voor een curettage de dag na de ontdekking. Een curettage is een ingreep onder narcose, maar kan meestal gewoon in de dagkliniek. 

De oorzaak van een vroege miskraam is bijna altijd een aanlegstoornis of chromosoomafwijking. Er is iets niet in orde met het vruchtje en de natuur zoekt de beste oplossing: het vruchtje groeit niet verder en wordt ‘afgestoten’ door je lichaam. Meestal zijn de oorzaken van miskramen geen erfelijke afwijkingen, zodat er geen gevolgen zijn voor een volgende zwangerschap. Een eerste miskraam is ook meestal geen reden voor verder onderzoek. Ook onderzoek na meerdere miskramen levert slechts zelden een duidelijke verklaring voor de miskramen op. Maar hoewel het rationeel goed is ‘van de natuur’ dat zwangerschappen spontaan worden stopgezet als er iets ernstig mis is, valt elke miskraam emotioneel zwaar, ook als je al twee gezonde kinderen hebt zoals bij ons. Je hebt immers al vaak een aantal weken toekomstplannen zitten maken hoe dit nieuwe kindje en je uitgebreide gezinnetje eruit gaan zien. 

Kan je een miskraam voorkomen? Jammer genoeg niet. Uiteraard kan je best zo gezond mogelijk proberen te leven als je zwanger wil worden of eens je weet dat je zwanger bent: gezond eten, geen alcohol drinken, niet roken, etc. Ook wordt aan elke vrouw die (opnieuw) zwanger wil worden, aangeraden om dagelijks een foliumzuur in te nemen. Maar ook als je voorafgaand aan een miskraam geen foliumzuur hebt genomen, mag je je daar niet schuldig over voelen. Foliumzuur vermindert niet echt de kans op een miskraam, maar wel de kans op een kindje met een open rug.  

Omdat vier op vijf miskramen ook voorkomen in de eerste 12 weken van de zwangerschap, zijn vaak nog niet veel mensen op de hoogte van je zwangerschap op het moment dat jij (en je partner) ermee geconfronteerd wordt (worden). Door het taboe en de emotionele pijn kan het moeilijk zijn om met je omgeving over het verlies van je zwangerschap te praten, wat een heel eenzaam gevoel kan geven. Omdat erover praten kan helpen om de miskraam een plaatsje te geven, vonden we dat deze gespreksstarter niet mocht ontbreken. Hou er echter wel rekening mee dat het mogelijk is dat dit een pijnlijk onderwerp kan zijn voor iemand in je gezelschap. Merk je dat iemand zich terugtrekt uit het gesprek, geef deze persoon dan de ruimte die hij of zij nodig heeft. Graag verwijzen we naar de Berrefonds website – ‘ik wil iemand uit mijn omgeving steunen’/’ik zoek steun of troost voor mezelf’- super mooie dingen van onze eigen Studio Maria, het communicatiebureau dat ook Isala mee ondersteunt.