April. Ook wel gekend als de vierde maand van het jaar, bloesems die er flink doorkomen, heel wat sniffende neuzen van de hooikoorts. Wist je dat zelfs ‘Internationale Kussengevecht Dag’ in april valt? Maar voor Isala is deze maand extra speciaal. Waarom, zou je denken? Wel, april is ook de internationale burgerwetenschapsmaand! En we vertellen je graag even waarom wij dat echt wel cool vinden! 😉
Citizenscience of burgerwetenschap is wetenschappelijk onderzoek dat geheel of gedeeltelijk wordt uitgevoerd door vrijwilligers. Dit type onderzoek gebeurt vaak in samenwerking met of onder begeleiding van wetenschappers van een universiteit of onderzoeksinstelling. Het doel van burgeronderzoek gaat verder dan het verzamelen van nieuwe onderzoeksdata en het puur wetenschappelijk onderzoek. Het is ook de bedoeling om de wetenschappelijke kennis bij burgers te vergroten.
Als ik zelf citizenscience hoor, dan moet ik meteen denken aan twee heel bekende projecten. iNaturalist is een open data concept om biodiversiteit over de hele wereld beter in kaart te brengen. Verder komt ook de ultra-populaire Zooniverse in me op, een citizenscience webportaal dat mensen over de hele wereld de kans biedt om bij te dragen aan wetenschappelijke doorbraken in allerlei domeinen van astronomie tot zoölogie.
Maar ook dichter bij huis zien we legendarische voorbeelden van echte burgerwetenschap. De Universiteit Antwerpen speelt in Vlaanderen de eerste viool als het op citizenscienceprojecten aankomt. Projecten als CurieuzeNeuzen, AIRbezen en Knappe K(n)oppen riepen de voorbije jaren de hulp van burgerwetenschappers in. Met succes, want de projecten hebben belangrijke thema’s zoals luchtkwaliteit op de maatschappelijke agenda gezet. Ook de onderzoeksgroep van prof. Sarah Lebeer (that’s us!) deed al eerder een beroep op burgers met het project Ferme Pekes, om zo uit te zoeken hoe rijk gefermenteerde groenten zijn aan nuttige bacteriën. Maar we deden ook al eerder een onderzoek naar het menselijk microbioom met de hulp van burgers: ‘Welke beestjes leven in je neus?’ (www.procureproject.be )
En ook nu hoopt Isala met de hulp van burgers geschiedenis te schrijven in het wetenschappelijk onderzoek. Want Isala is niet mogelijk zonder jullie. Ja, jullie! Alle 5528 deelneemsters die zich hebben ingeschreven om onderzoek rond vaginale gezondheid te steunen en het taboe errond te breken. De meeste studies tot nu toe focussen zich op vrouwen met klachten die een gynaecoloog of ziekenhuis raadplegen. Door de intieme aard, is het zonder citizenscience zeer moeilijk om voldoende stalen te verkrijgen van gezonde vrouwen uit diverse gemeenschappen over heel Vlaanderen.
Isala schenkt dan ook bijzondere aandacht aan het betrekken en motiveren van onze deelneemsters om vaginale stalen af te nemen. Maar we willen meer! We willen ook ‘awareness’ creëren en vrouwen ‘empoweren’ rond het belang van hun vaginale gezondheid. Isala wil tools ontwikkelen om dit intieme onderwerp uit de taboesfeer te halen en vrouwen te sensibiliseren om hun vaginale gezondheid ernstig te nemen.
We kregen de laatste dagen van een aantal vrouwen (en mannen!) de vraag of ze nog op een andere manier iets konden bijdragen aan Isala. Ze waren te laat om in te schrijven, konden niet zelf deelnemen aan het onderzoek of staan gewoon te poppelen om ons nog meer te helpen. Wel, het onverwacht hoge aantal deelnemers zet ons onderzoeksbudget natuurlijk onder druk. Wist je dat je ook als particulier Isala kan steunen met een kleine schenking? Ontdek er hier alles over.
En als je toevallig in een bedrijf werkt dat mee het taboe rond vrouwelijke gezondheid wilt doorbreken door Isala te sponsoren, dan is je mail uiteraard ook van harte welkom.
Let’s swab for the future!