Microbioom
Dit is de verzameling van alle micro-organismen die op en in ons lichaam leven. Ze zitten in je de darm, op je huid, in je mond, je luchtwegen en dus ook in je vagina. Al deze micro-organismen maken heel wat moleculen, die bijdragen tot de werking van ons lichaam. Bijvoorbeeld door verteringsenzymen of vitamines aan te maken of moleculen die ongewenste microben kunnen uitschakelen. Iedere plaats op het menselijk lichaam wordt gekenmerkt door een aantal frequent voorkomende bacteriële species en eigenschappen van deze species. Maar, daarbinnen bestaat er tussen individuen meestal nog veel variatie. Tot hiertoe is vooral het microbioom van de darm in kaart gebracht. Isala wil nu dus vooral het vaginale microbioom in kaart brengen. Lees je graag meer over het microbioom? Dit is een leuk cahier.
Sequencing
Dit is een analyse van de volgorde van de bouwstenen (A, C, T, G) van een bepaald DNA fragment. Uit die volgorde of sequentie kan heel wat informatie gehaald worden door bio-informatici. Zo bepalen we in Isala de bacteriesoorten die voorkomen in je vagina. Elke bacteriesoort heeft een unieke DNA sequentie (of barcode) die we kunnen halen uit je blauwe swabs. Een moderne microbioloog gebruikt tegenwoordig veel meer DNA analyse dan de microscoop of die typische petrischaaltjes en proefbuizen voor zijn of haar onderzoek.
Genoom
Het genoom is de complete genetische samenstelling van een organisme. Het bestaat uit één of meerdere chromosomen waarop de genen liggen die informatie bevatten voor de aanmaak van eiwitten. Die eiwitten zorgen dan weer voor de aanmaak van alle nodige moleculen in een cel. Het genoom van een bacterie is gemiddeld 3 miljoen basenparen lang. Een bacterieel gen is gemiddeld 1000 basenparen lang.
Basenparen
De twee DNA-strengen worden aan elkaar verbonden door waterstofbruggen. Zo wordt adenine steeds aan thymine verbonden en cytosine steeds aan guanine. Adenine (A), thymine (T), guanine (G) en cytosine (C) vormen de bouwstenen van DNA.
Isolaten
Als je een staal (zoals jullie roze swab) zet op zo’n typische bacterieplaat of petrischaal (met agaragar, wat je misschien wel kent uit de keuken), krijg je wat wij ‘kolonies’ of ‘isolaten’ noemen. Dat zijn eigenlijk allemaal nakomelingen van één bacteriecel van ongeveer 1 micrometer van die zich telkens in twee heeft gedeeld tot dat de kolonie van 1 millimeter of meer met het blote oog te zien is. Die isolaten kan je dan verder opgroeien en allerlei experimenten mee doen. Dat doen wij microbiologen graag. 🙂
Kweek
Het opgroeien van bacteriën op zo’n petrischaal of in een proefbuisje, noemen wij kweek. Ook dat doen wij microbiologen graag. 🙂
Oestrogenen
Oestrogenen of estrogenen zijn een groep steroïde hormonen, vooral aangemaakt door de eierstokken, die misschien wel de belangrijkste of meest typische hormonen zijn van de vrouw. Ze regelen je menstruele cyclus en spelen een rol bij de ontwikkeling van je geslachtskenmerken. Tijdens een zwangerschap maak je oestriol. Ook oestrogenen spelen een belangrijke rol bij de lichamelijke ontwikkelingen in de puberteit, zoals de groei van de baarmoeder en vagina alsook het groter worden van de borsten en de genitaliën. Oestrogenen zijn van belang voor het soepel houden van de vagina, en de aanmaak van glycogeen door de vagina wand. Dat glycogeen is een belangrijke suikerbron voor de goede bacteriën in je vagina. Wist je dat ook vetcellen en mannen oestrogenen kunnen maken?